Kusza i łuk.
Rzemiosło średniowieczne i współczesne

Książka ta jest rezultatem wieloletniej pracy rzemieślniczej poprzedzonej lekturą licznych opracowań. Tekst ten w założeniu miał być swego rodzaju kompendium na temat konstrukcji broni cięciwowej – zarówno dawnej, jak i w miarę nowoczesnej. Oczywiście praca ta nie wyczerpuje tematu. Mam jednak nadzieję, że może dać solidne podstawy do dalszych poszukiwań w wybranym kierunku. Sama w sobie jednakże powinna wystarczyć, by czytelnik dysponujący pewnymi zdolnościami i umiejętnościami technicznymi mógł we własnym zakresie, całkowicie samodzielnie wykonać opisywane tu przedmioty. Poszczególne rozdziały nie stanowią autonomicznej całości. Pewne informacje – zbieżne dla kilku opisywanych tu przedmiotów, podawane są najczęściej jedynie w jednym rozdziale, a więc, by wykonać przedmiot opisany w danym rozdziale wskazane jest zapoznanie się z treścią pozostałych rozdziałów.

Zdecydowana większość tego tekstu jest nowa, wcześniej nie publikowana. Nie dotyczy to rozdziałów poświęconych budowie tradycyjnego łuku drewnianego, strzałom drewnianym oraz technice strzelania. Materiał ten pochodzi z mojej pierwszej pracy p.t. „Drewniany łuk średniowieczny”. Tekst ten został jednak częściowo zmieniony i miejscami uzupełniony.

Moim zamierzeniem było opisanie konstrukcji i budowy kuszy oraz łuku prostym, klarownym, pozbawionym nadmiaru terminologii fachowej językiem, by był on zrozumiały również dla czytelnika nie posiadającego jakiegokolwiek wykształcenia technicznego.

Każdy przyszły rzemieślnik – amator, czy też profesjonalista w pewnym momencie zada sobie pytanie, czy jest w stanie własnymi rękoma wykonać przedmiot nie ustępujący jakością wyrobom fabrycznym. Odpowiedzi należy szukać oglądając na przykład dzieła XIX – wiecznych rusznikarzy i porównując je z seryjnymi, w pełni sprawnymi kopiami (replikami) wykonywanymi obecnie. Z całą pewnością współczesne obrabiarki ułatwiają i umożliwiają precyzję, ale jednocześnie jest ona możliwa najczęściej dopiero przy znacznym uproszczeniu formy, kształtu a często także rozwiązań technicznych. Efektem tego są wyroby pozbawione ducha dawnych czasów. Pozbawione tego, co można nazwać odciskiem dłoni rzemieślnika na dziele jego rąk. Pewne techniki (i ich efekt) są możliwe jedynie w przypadku pracy ręcznej, a ewentualny drobny brak precyzji i niewielkie nieregularności sprawiają, że przedmiot jest niepowtarzalny.

Dokładność, jakość wykończenia i estetyka dzieła mieszkają w umyśle człowieka na długo przed pojawieniem się myśli o podjęciu pracy rzemieślniczej czy artystycznej. Jest to swego rodzaju tendencja umysłu. Spotkałem wielu rzemieślników zajmujących się przeróżnymi dziedzinami (tak współczesnymi jak i historycznymi). Są wśród nich tacy, którzy, mimo że wykonują piękne przedmioty, nie są z efektu swej pracy zadowoleni. Wprawdzie takie podejście sprzyja rozwojowi, tym samym poprawie jakości, ale towarzyszy temu olbrzymi stres i nie kończąca się frustracja. Są również tacy, którym wykonanie koszmarnego bubla wystarcza do osiągnięcia pełnej satysfakcji, dumy i samozadowolenia. Spotkałem jednak też takich, którzy trzeźwo i krytycznie oceniając efekt własnej pracy potrafią bez fałszywej skromności cieszyć się ze swego dzieła i swoim dziełem.